Terapie manualna

Metoda Cyriaxa

Dr James Cyriax jest uzanawany za ojca badania ortopedycznego, był nauczycielem takich osób jak Kaltenborn, Maitland, McKenzie. To on stworzył system badania i terapii dostosowanej do niezliczonej ilości problemów ortopedycznych. Przez zaproponowany w metodzie wywiad i badanie kliniczne uzyskujemy kompletną informację na temat badanego pacjenta – a tylko dzięki szczegółowej diagnozie możliwe jest precyzyjne leczenie, tzn. maksimum skuteczności przy minimum terapii.

Prawidłowa droga do uzyskania dokładnej diagnozy wg metody Cyriax to:

• dobry wywiad
• badanie funkcjonalne wszystkich struktur w okolicy uszkodzenia.

Leczenie zgodnie z logiką Dr Cyriax’a jest niezależnie od zastosowanych środków efektem szczegółowych poszukiwań diagnozy w czasie badania klinicznego. Dlatego nie jest ważne co się stosuje, ważne jest dlaczego.

Stosowanie terapii bez wcześniejszego postawienia diagnozy jest niebezpiecznym dla zdrowia pacjenta błędem!

W terapii wykorzystywane są poniżej przedstawione środki terapeutyczne:

• głęboki masaż poprzeczny,
• mobilizacje/manipulacje,
• naciąganie torebki,
• techniki trakcji.

Metoda McKenziego

Metoda opracowana przez Robina McKenzie polega na mechanicznym diagnozowaniu i leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa. Celem leczenia w metodzie Mckenziego jest nie tylko ograniczenie lub zlikwidowanie objawów bólowych, ale przywrócenie możliwie pełnej funkcji strukturom generującym ból, oraz zabezpieczenie przed nawrotami dolegliwości.

Metoda zawiera rozbudowaną część diagnostyczną oraz część terapeutyczną. Przed podjęciem leczenia, Fizjoterapeuta przeprowadza z Pacjentem szczegółowy wywiad, dotyczący ewentualnych czynników sprawczych, czynników mogących przyczyniać się do pogorszenia, przebiegu choroby, dotychczasowego leczenia, a także, ocenę postawy, ocenę objawów neurologicznych, a następnie badanie funkcjonalne, które polega na wykonaniu testu powtarzanymi ruchami. Uzyskane w ten sposób informacje pozwalają na postawienie diagnozy i dobranie właściwego dla danego Pacjenta sposobu postępowania. W wielu dolegliwościach, także o charakterze przewlekłym, odpowiednio aplikowany bodziec mechaniczny – odpowiednio dobrane i wykonane ćwiczenie – usprawnia lub umożliwia prawidłowy przebieg procesów gojenia, przyczyniając się do szybszego ustępowania dolegliwości. Po ustąpieniu objawów, terapia koncentruje się na profilaktyce.

Istotą metody jest to, że pozwala ona wielu Pacjentom, samodzielnie, po odpowiednim wyedukowaniu, radzić sobie z bólem. W terapii według metody McKenziego, wykorzystuje się czynniki mechaniczne generowane siłami samego Pacjenta, jak i szeroką gamę technik manualnych. Zasadą jest, stosowanie najpierw indywidualnie dobranych ćwiczeń, a dopiero jeśli to konieczne, dodatkowo Terapii Manualnej.

Metoda Mc Kenziego bazuje na wieloletnich badaniach biomechanicznych, fizjologicznych, neurologicznych i morfologicznych, w wyniku których zdefiniowany został „wzorzec mechaniczny kręgosłupa”, pozwalający skutecznie rozpoznawać i leczyć dolegliwości bólowe kręgosłupa. Naukowe wyjaśnienie znalazły najczęstsze przyczyny objawów opisywanych jako korzonki, lumbago, rwa czy postrzał.

FDM

Fascial Distortion Model (FDM) to metoda polegająca na manualnej pracy na powięzi. Twórca metody, amerykański osteopata Stephen Typaldos, zaobserwował powtarzający się u pacjentów sposób opisywania bólu i specyficzną mowę ciała. Na tej podstawie stworzył metodę diagnostyki pozwalającą zrozumieć mechanizm urazów i opracował terapię odwracającą uszkodzenia powięzi.

PNF

PNF (Prioprioceptive Neuromuscular Facilitation – torowanie nerwowo-mięśniowe) to kompleksowa terapia oparta o najnowszą wiedzę i osiągnięcia z dziedziny neurofizjologii. Koncepcja PNF bazuje na ponownej nauce (reedukacji) lub odtworzeniu konkretnej funkcji ruchowej, utraconej w wyniku choroby. Siła mięśni, zakres ruchu – to, co ważne w tradycyjnym postępowaniu terapeutycznym, w metodzie PNF jest tylko środkiem do uzyskania celu, jakim jest funkcja, której potrzebuje pacjent. Koncepcja ta zaleca postrzeganie chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne i zdrowe regiony ciała. Umożliwia to pełne wykorzystanie rezerw tkwiących w organizmie, motywuje do dalszego działania, a także zapewnia bezbolesną rehabilitację.

Chory powinien być partnerem fizjoterapeuty, określającym zakres i granice działania oraz cele terapii. Terapeuta pełni rolę doradczą. Dzięki takiemu podejściu chory, nawet z dużą dysfunkcją, zachowuje dobrą motywację i jest pozytywnie nastawiony do współpracy z terapeutą.

Metoda PNF to przede wszystkim filozofia, czyli pewien ogół pracy z pacjentem, który umożliwia efektywne osiągnięcie celu – powrotu do zdrowia. Program rehabilitacji ustalany jest na podstawie badania i dobrany indywidualnie do aktualnych możliwości pacjenta. Fizjoterapeuta posiada bogaty wachlarz technik, umożliwiających mu dobranie możliwie efektywnej formy ćwiczeń.

Ze względu na szerokie możliwości oddziaływania koncepcja PNF przestała być utożsamiana ze sposobem pracy przeznaczonym wyłącznie dla pacjentów neurologicznych. Z powodzeniem stosuje się ją również w ortopedii, pediatrii, chorobach nerwowo-mięśniowych, wadach postawy (np. skoliozach).

Neuromobilizacje

Neuromobilizacje to forma terapii manualnej, w której oddziałuje się bezpośrednio na układ nerwowy, niejako przez „przez pociąganie nerwu”. Polegają na napinaniu lub uruchamianiu nerwów przez odpowiednie kombinacje ustawień i trakcji, przeprowadzane podobnie jak ma to miejsce w testach napięciowych. Powoduje to usprawnienie elastyczności i ruchomości struktur wokół nerwu oraz samego nerwu, do powoduje pełniejsze przekazywanie informacji w organizmie i usprawnienie procesów naprawczych, gojących.

Metoda ta pozwala na niemal natychmiastowe zlikwidowanie lub zmniejszenie bólu i poprawę funkcjonowania oraz na szybszą regenerację podrażnionych tkanek w tych sytuacjach, w których u podłoża patologii występuje zaburzenie czynności tych struktur.